URZĄD BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO W CHOCIANOWIE


Pierwsza wzmianka o placówce UBP w ówczesnym Kaczanowie datowana jest na dzień 10 lutego 1946 r., kiedy to stanowisko starszego referenta gminnego objął Eugeniusz Szamański. Został on skierowany do naszego miasta z Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Lubinie.
W 1947 zlikwidowane zostały placówki gminne.
W 1950 roku obowiązki kierownika referatu IV PUBP - ochrona gospodarki, pełnił Mieczysław Mista, który w swoim zakresie miał obecną Fabrykę Urządzeń Mechanicznych oraz Tartak Przemysłu Drzewnego.
W listopadzie 1951 r. ponownie utworzono placówkę w Chocianowie. Pracowali w niej Eugeniusz Florczyk i Eugeniusz Kazimierczak oraz Tadeusz Cupiał, który pełnił zadania referenta ds. wywiadu.
Według oceny PUBP w 1951 roku zagrożonymi obiektami w Chocianowie były obecna Fabryka Urządzeń Mechanicznych oraz Tartak Państwowy. Jako wrogie środowiska z Chocianowa, Gminy Parchów oraz Gminy Chocianowiec traktowano: przesiedleńców z akcji "Wisła", środowiska byłego PSL, repatriantów z zachodu, podejrzanych o współpracę z UPA, wydalonych z PPS, reemigrantów z Francji i Jugosławii, działaczy katolickich, tzw. andersowców ( żołnierze z Armii gen Andersa).
Stała placówka UBP w Chocianowie w 1952 roku obsługiwała oprócz miasta Chocianowa również Gminę Parchów i Gminę Chocianowiec. Placówka prowadzona była przez dwóch referentów III referatu: Sergiusza Skowyrko i Wojciecha Zychala.

Na przełomie 1954 i 1955 roku nastąpiła likwidacja Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, którego miejsce zajął Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego. W Lubinie utworzona została Powiatowa Delegatura.
Starszy referent Powiatowej Delegatury chorąży Antoni Kwiatkowski w swoich zadaniach miał między innymi rozpracowanie grupy byłych żołnierzy Armii Krajowej z gromady Michałów - Jana Szywałę, Władysława Króla i inni.
Referent chorąży Władysław Mordarski rozpracowywał: osoby zamieszkałe w okolicy koszar Armii Czerwonej w Chocianowie - m. in. Helenę Szturc, oraz osoby podejrzane z Fabryki Urządzeń w Chocianowie - m.in. Szlendera, Władysława Polaka, Mariana Charisimowicza.

Zbigniew Machoń 09.11.2011 r.

Źródła:
R. Klementowski "Urząd Bezpieczeństwa w Lubinie 1945 - 1956" Lubin - Wrocław 2007
Archiwum autora


Budynek przy ul. Kolejowej w którym w latach czterdziestych ub. wieku mieściła się Milicja Obywatelska i Urząd Bezpieczeństwa Publicznego.
Fot. Zbigniew Machoń

POWRÓT